Sürdürülebilirlik söz konusu olduğunda sıkça duyduğumuz bir soru vardır:Her konu bir risk mi yoksa bir fırsat mı?

İlk bakışta bu sorunun cevabı basit görünebilir. Ancak işin özünde, sürdürülebilirlik göstergeleri (metrikler) bize yalnızca bir sayı ya da oran sunmaz; aynı zamanda şirketin gelecekteki yönünü de işaret eder.

Bir Küçük İpucu:

• Bir metrik arttığında şirket olumsuz etkileniyorsa → Risk

• Bir metrik arttığında şirket olumlu etkileniyorsa → Fırsat

Örnek:

• Kaza oranı yükseldiğinde bu doğrudan bir risktir. İş güvenliği, çalışan sağlığı ve yasal yükümlülükler açısından şirketin maliyetlerini artırır.

• Yenilenebilir enerji kullanımı yükseldiğinde bu bir fırsattır. Enerji verimliliği, maliyet avantajı ve marka itibarı üzerinde olumlu etki yaratır.

• 
  

Karl Popper’ın Perspektifi: Yanlışlanabilirlik

Karl Popper’ın bilim felsefesine göre, bir teorinin “bilimsel” olması için yanlışlanabilir olması gerekir. Yani, “her metrik arttığında risk ya da fırsat oluşur” önermesi de test edilip yanlışlanabilir olmalıdır.

Örneğin:

• Atık geri dönüşüm oranı arttığında, maliyet düşüşü sayesinde fırsat doğar. Ancak aynı oranı artırmak için ek yatırım yapılması gerekiyorsa, bu kısa vadede riske dönüşebilir.

• Su tüketimi arttığında genellikle risk oluşur (artan maliyetler, regülasyon baskısı). Ancak eğer bu artış, daha sürdürülebilir bir kaynağa geçiş sayesinde üretim kapasitesinin artmasını sağlıyorsa, bir fırsat da olabilir.

Bu örnekler gösteriyor ki, her metrik tek başına değil; bağlamıyla birlikte değerlendirilmelidir. Dolayısıyla “risk mi, fırsat mı?” sorusunun cevabı, Popper’ın da altını çizdiği gibi, gerçek dünyadaki testler ve örneklerle yanlışlanabilir hale gelir.

Sürdürülebilirlik metrikleri yalnızca raporlarda yer alan sayılar değil; şirketin stratejik pusulasıdır. Bir metrik artışını risk mi yoksa fırsat mı olarak yorumlamak, şirketin bağlamına, sektörüne, regülasyonlara ve uzun vadeli stratejisine bağlıdır.

Aynı veri, bir şirket için risk, diğer bir şirket için fırsat olabilir.